Jak napisać scenariusz?
-
Save the Cat – Struktura i przykłady zastosowań
Struktura scenariusza jest kluczowym elementem każdego filmu. To właśnie od niej zależy, czy historia będzie ciekawa, emocjonująca i czy przyciągnie uwagę widzów.
-
Stwórz własną opowieść z AI – mój darmowy szablon Storyscry!
Szablon do generowania historii w strukturach Podróży Bohatera (Autora), Trzech Aktów i więcej w przyszłości… Istnieje wiele narzędzi dostępnych dla pisarzy, które chcą pomóc by ich opowieści miały odpowiednią dramaturgię. Jednym z bardziej popularnych narzędzi do strukturyzowania opowieści jest Podróż Bohatera, która została opracowana przez Josepha Campbella. Podróż Bohatera śledzi protagonistę, gdy podejmuje się zadania, stawia czoła przeszkodom i ostatecznie wraca przemieniony. Ta struktura została wykorzystana w wielu popularnych opowieściach, w tym Gwiezdnych wojnach i Władcach Pierścieni. Trójaktowa struktura to kolejny powszechnie stosowany szkielet narracji. Dzieli ona historię na trzy części: wprowadzenie, konfrontację i rozwiązanie. Ta struktura pomaga zapewnić, że historia ma jasno wyznaczony początek, środek i koniec. Ogólnie rzecz…
-
Rozdział 8. NAPISAŁEM SCENARIUSZ, czyli CO DALEJ – JAK GO SPRZEDAĆ?
Na początku wielkie gratulacje! Napisałeś swój pierwszy scenariusz – super! Zastanawiasz się co dalej? Muszę cię zmartwić – musisz być cierpliwy i pisać kolejne, bo jest duża szansa, że ten pierwszy nie zostanie nigdy zrealizowany… Chyba, że jesteś geniuszem, ale nawet tacy ludzie muszą czekać na swoją kolej. Na studiach reżyser Maciej Pieprzyca powiedział mi, że muszę mieć minimum 4 scenariusze, z którymi chodzę do producentów – tylko wtedy zwiększę sobie szansę, że któryś dostanie dofinansowanie. Po napisaniu scenariusza powinieneś znaleźć producenta, który z kolei znajdzie do tego reżysera (jeśli Ty nim nie jesteś) i zacznie szukać pieniędzy – złoży także wniosek do Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej na dofinansowanie produkcji…
-
Rozdział 7. Tworzenie BOHATERÓW i POSTACI W FILMIE
Podczas pisania scenariusza powołujemy do życia bohaterów, z którymi widz ma się identyfikować. Różnica w przypadku scenariusza a literatury jest taka, że w filmie bohater działa, w literaturze zaś oprócz działania dzieli się przemyśleniami i swoim życiem wewnętrznym. Jak pisze Linda Aronson w książce SCENARIUSZ NA MIARĘ XXI w.: “W filmie bohater jest tym, co robi (natomiast w literaturze jest tym, co myśli i opisuje)”. Być może dlatego pierwszy mistrz konstruowania historii Arystoteles w “Poetyce” uważa, że bohater jest mniej ważny niż sama opowieść, to dramat i przebieg wydarzeń jest istotny dla osiągnięcia “katharsis”, natomiast bohater jest sprawą drugorzędną. W istocie coś w tym jest, bo ja osobiście, mimo, że…
-
Rozdział 6. PODRÓŻ AUTORA, czyli MITYCZNE SCHEMATY OPOWIEŚCI
Oprócz tradycyjnej, linearnej struktury istnieją bardziej szczegółowe modele tworzenia opowieści, nawiązujące do mitów, czyli uniwersalnych archetypów postaci i opowieści, istniejących tysiące lat. Joseph Cambell w książce „Bohater o tysiącu twarzy”, stwierdził, że człowiek od zarania dziejów opowiada w zasadzie te same historie, mimo, że różniące się szczegółami. Jedną z biblii scenarzystów jest książka PODRÓŻ AUTORA Christophera Voglera, który zainspirowany Cambellem przerobił jego teorię opowieści literackich na strukturę opowieści filmowych. Dotyczy ona głownie historii, w których główny bohater odbywa podróż, ale tę podróż można traktować także w rozumieniu metaforycznym np. jako drogę wewnętrzną bohatera. Poza tym można nawet pokusić się o stwierdzenie, że każdy film to podróż bohatera z jednego świata…
-
Rozdział 5. STRUKTURA SCENARIUSZA
Wiesz już, co musisz zrobić przed napisaniem scenariusza, ale dalej zastanawiasz się jak to zrobić konkretnie? Jak poprowadzić opowieść? W tej części dowiecie się jak powinna wyglądać klasyczna struktura opowieści. Myślisz, że wystarczy wziąć kartkę papieru i zacząć pisać? Myślisz, że tworzenie to pełna dowolność. Nic bardziej mylnego. Idąc tym tropem możesz napisać bardzo złe scenariusze. Korzystaj z tego, co już odkryto odnośnie tworzenia i opowiadania historii. Dopiero znając zasady możesz zacząć je łamać jeśli wiesz, że to czemuś posłuży. Zasady opowiadania wciągającej historii wymyślono ją już dawno temu, przede wszystkim zrobił to w starożytności Arystoteles pisząc „Poetykę” i dzieląc opowieść na Początek, Środek i Koniec, czyli to o czym…
-
Rozdział 4. FORMAT SCENARIUSZA: Sceny, Sekwencje, Dialogi + Programy
Kwestię formatu scenariusza może wydawać się zbędnym tematem, bo przecież liczy się treść nie forma. Otóż nic bardziej mylnego. Przyjęło się bowiem w branży, że jeżeli format nie będzie zachowany scenariusz nikt go nie przeczyta, odrzuci od razu widząc, że ktoś nie wie jak formatować. A to jest podstawa, ale nic się nie martwcie, to bardziej proste niż się wydaje. Jest bowiem wiele gotowych narzędzi, które umożliwiają pisanie scenariusza. O programach za chwilę najpierw musisz wiedzieć, czym rządzi się podział scenariusza. Scenariusz dzielimy na sceny, w których piszemy dużymi literami miejsce i najpierw czy jest to WNĘTRZE, czy PLENER, potem wymieniamy co to za miejsce a na końcu jaka jest…
-
Rozdział 3. Cztery RZECZY, które powinieneś zrobić przed NAPISANIEM SCENARIUSZA?
1. Logline / Jednolinijkowiec Jeśli już masz temat, gatunek i pomysł czas abyś napisał jedno zdanie o swoim filmie. Zrób to kompilując ze sobą temat, gatunek i pomysł w jedno, chwytliwe zdanie. Pamiętaj, że to zdanie może Ci się przydać także praktycznie w pozyskiwaniu finansowania na Twój wymarzony film. Zazwyczaj będziesz miał tylko chwilę by opowiedzieć swój pomysł producentowi… Mówi się, że może to jedno zdanie to może być Twój tzw. „elevator pitch”, czyli moment kiedy jedziesz windą z producentem i tylko wtedy możesz mu przedstawić swój pomysł. To zdanie musi być zatem chwytliwe, wpadające w ucho, musi intrygować, przedstawiając historię. Przedstaw bohaterów – głównie protagonistę, antagonistę i konflikt między…
-
Rozdział 2. Pomysł – PORADNIK PISANIA SCENARIUSZY W PIGUŁCE (bez pigułki)
Pusta kartka i wzrok w nią wlepiony… Zamaszystym ruchem ręki kartka zostaje zgnieciona i wywalona do stosu innych zgniecionych kartek. Znasz to? Natchnienie nie przychodzi… I nie przyjdzie! Jeśli będziesz na nie czekał nigdy nic nie napiszesz! Pisanie scenariusza bowiem to 90% pracy i 10% talentu. Musisz wyjść od pomysłu, zatem usiądź i zacznij myśleć nad pomysłem, nie czekaj aż sam przyjdzie do Ciebie. Może już masz kilka, na które wpadłeś i gdzieś kołaczą Ci w głowie, ale teraz usiądź i skup się, zapisz wszystkie pomysły jakie wpadną ci do głowy. Jak skończysz wybierz jeden z nich. Jaki temat? Jakie przesłanie? Pomysł na film musi być o czymś – o…
-
Rozdział 1. WSTĘP, czyli co to jest SCENARIUSZ? – PORADNIK PISANIA SCENARIUSZY W PIGUŁCE (bez pigułki)
WSTĘP Nazywam się Paweł Jóźwiak-Rodan i jestem reżyserem filmowym, scenarzystą a czasami także producentem. Postanowiłem podzielić się z Wami moim doświadczeniem i wiedzą na temat pisania scenariuszy. Część możecie już znać z serii Warsztat Reżysera do której obejrzenia zapraszam: Po co? Jestem reżyserem, który pisze scenariusze do swoich filmów. Jak głosi branżowy mit – kiedy reżyser pisze sobie scenariusz wtedy i tylko wtedy film jest w pełni autorski. Bzdura! Ostatnimi czasy najlepsze filmy autorskie to takie, w których scenarzystą był ktoś inny niż reżyser np. filmy Jana Komasy „Boże Ciało”, czy „Hejter”, serial „Ślepnąc od świateł” Krzysztofa Skoniecznego (tutaj reżyser współautorem, ale wiadomo, że autorem wiodącym jest Jakub Żulczyk na…
